Toelichting op de lasten:
De grootste lasten op het programma Financiën zijn de dotaties aan reserves, de betaalde en toegerekende rentelasten. De dotaties aan reserves zorgen ervoor dat de gemeente geld beschikbaar houdt voor uitvoering van beleid in toekomstige jaren.

Toelichting op de baten:
De gemeente verantwoordt in 2019 binnen het programma Financiën € 1.528 mln. aan baten en € 362 mln. aan onttrekkingen uit reserves, totaal  € 1.890 mln..  Baten van het Rijk vormen 70% van het totaal; dit is de bijdrage vanuit het gemeentefonds. De belastingen maken 7% uit van de baten. De belangrijkste daarvan is de onroerende zaakbelasting (OZB). Van de baten bestaat 3% uit externe rente vanuit geldleningen (kort en lang) en winstuitkeringen van verbonden partijen. Bij winstuitkeringen gaat het om dividend vanuit onze deelnemingen. De onttrekkingen uit reserves maken 19% uit van de dekking.

Toelichting resultaat op hoofdlijnen

• Het programma Financiën sluit af met een resultaat van € 22,1 mln. nadelig ten opzichte van de begroting. De belangrijkste resultaten zijn:
• € 4,9 mln. lagere baten algemene uitkering, voornamelijk door onderuitputting 2018 (€ - 14,0 mln.), niet begrote taakmutaties uit de september- en decembercirculaire 2019 (€ 6,5 mln.) en nabetaling voorgaande jaren (€ 2,3 mln.).  
• € 17,6 mln. lagere onttrekkingen uit de gemeentebrede projectreserves.
• € 1,2 mln. hogere lasten door afwikkeling schade vonkenregen jaarwisseling.
• € 1,1 mln. hogere baten erfpacht door met name een contractwijziging in Binckhorst.
• € 0,7 mln. hoger dividend voornamelijk door een extra uitkering van de belegging Meewind uit de herbeleggingsreserve.

De lagere onttrekking uit de gemeentebrede projectreserves van € 17,6 mln. wordt voornamelijk veroorzaakt door onderstaande reserves. Het nadeel op dit programma hangt samen met even grote voordelen op de desbetreffende beleidsprogramma’s. Gemeentebreed is het resultaat hierdoor nihil.

• Uitlichting vastgoed Grexen € 14,0 mln. (Koningin Julianaplein, programma 12)
• Grote projecten: € 2,8 mln. (programma 9 € 0,5 mln., programma 11 € 0,3 mln., programma 13 € 2,0 mln.);
• Cofinanciering € 0,6 mln. (programma 11 € 0,2 mln., programma 14 € 0,4 mln.);
• Internationaal & werving: € 0,2 mln. (programma 11).

In de betreffende beleidsprogramma's worden de achterliggende oorzaken van de vertraagde projecten nader toegelicht.

Afwijkingen ten opzichte van 2018
De uitkomst 2019 verschilt ten opzichte van 2018. Per saldo is het resultaat op dit programma iets lager dan vorig jaar. De toename van de baten (€ 79,5 mln.) komt door met name een hogere algemene uitkering gemeentefonds. Deze stijging is lager dan op grond van de gemeentefondscirculaire uit 2018, die als basis dient voor de begroting 2019, mocht worden aangenomen. Hiertegenover staan op andere beleidsprogramma's ook hogere lasten als gevolg van onder andere inflatie en groei van de stad. Het volume aan dotaties en onttrekkingen aan de reserves uit dit programma verschilt van jaar tot jaar. Dit hangt voornamelijk samen met nieuw beleid en herfaseringen per begrotingsjaar (reserves Allocatie incidentele middelen nieuw beleid), mutaties in de reserve Activafinanciering en de Algemene reserve (zie onderdeel 'Reserves, voorzieningen en investeringen').

Waar bestaan de kosten uit?

Financiële verantwoording per activiteit

In 2019 is aan algemene uitkering € 1.173,2 mln. ontvangen en aan uitkering deelfonds Sociaal domein € 148,8 mln.

Toelichting financieel resultaat   `               € 4,876 mln. N / IS
Het nadeel op het gemeentefonds bedraagt in 2019 € 4,9 mln. Dit wordt met name veroorzaakt door:

Algemene toelichting:
De uitkomst voor de gemeente hangt af van het accres (dat is de jaarlijkse algemene groei van het gemeentefonds), van de Haagse aantallen in de maatstaven van het gemeentefonds, en van de compensatie die de gemeente krijgt voor nieuwe taken (taakmutaties). Het resultaat bestaat uit verschillende componenten:

• Onderuitputting 2018      € 14,0 mln.   N
  • Afrekening 2018      € 7,0 mln.   N/I
  • Doorwerking 2019      € 7,0 mln.   N/S
• Accres 2019            € 4,2 mln.   V/S
• Haagse aantallen         € 4,2 mln.   N/S
• Landelijke nacalculaties      € 2,3 mln.   V/I
• Taakmutaties         € 6,5 mln.   V/I

Puntsgewijze toelichting:

• Het Rijk bepaalt het accres van het gemeentefonds later dan de gemeente de jaarrekening vaststelt. Vanaf 2018 mag de gemeente echter geen schatting meer maken van het definitieve accres maar moet de laatste stand van het Rijk worden gevolgd. Die stand bleek vanwege onderuitputting bij het Rijk 0,88% (€ 7,0 mln.) te hoog. Die afrekening moet worden verwerkt in de programmarekening 2019. De verwachting van het Rijk dat de onderuitputting van 2018 zou leiden tot een hoger accres in 2019, omdat de onderuitputting alsnog in 2019 tot uitbetaling zou komen, is niet uitgekomen. Die afrekening leidt ook tot een lagere beginstand voor 2019 en deze werkt structureel door. In de meicirculaire 2020 wordt duidelijk of dit nadeel zich daadwerkelijk voordoet.
• Het accres 2019 is, volgens de laatste door het Rijk opgegeven tussenstand (septembercirculaire 2019) 6,06%. Daarvan behoort de zogenaamde opschalingskorting te worden afgetrokken, die overeenkomt met 0,25% van het accres. Dan resteert als accres 2019 5,81%. Begroot was 5,28%. Dat betekent 0,53% oftewel € 4,2 mln. voordelig (structureel) ten opzichte van de begroting.
• Daarnaast is er een structureel nadeel van € 4,2 mln. ontstaan op Haagse aantallen van de maatstaven in het gemeentefonds voor 2019. Dit is een verzamelnaam voor allerlei ontwikkelingen die met onderliggende aantallen van de verdeelmaatstaven te maken hebben. Het gaat hierbij om 0,3% van het totaalbedrag van het Gemeentefonds over 2019.
• Ook heeft de gemeente € 2,3 mln. ontvangen omdat de Haagse aantallen van de voorgaande jaren hoger zijn dan verwacht. Dit zijn landelijke nacalculaties die vooraf moeilijk in te schatten zijn.
• Op taakmutaties uit de september- en decembercirculaire 2019 heeft de gemeente € 6,5 mln. meer ontvangen. Een taakmutatie houdt in dat de gemeente meer geld van het Rijk krijgt, maar dat hier tegenover meer taken en dus meer lasten voor de gemeente staan. Op grond van verslaggevingsvoorschriften dient de gemeente de taakmutaties in 2019 als baat te verantwoorden. Het spreekt voor zich dat deze ontwikkeling niet meer in de begroting verwerkt kon worden en komt daarom nu tot uitdrukking als een positief resultaat. Hierbij dient te worden opgemerkt dat dit deel van het positieve resultaat 2019 in 2020 nodig is om de extra lasten voor de taakmutaties te dekken. De taakmutaties die hier betrekking op hebben en groter zijn dan € 0,5 mln. betreffen Beschermd Wonen (€ 1,8 mln.), Aanpak lerarentekort (€ 1,0 mln.) en Perspectief op werk (€ 1,0 mln.).

In het onderdeel 'Reserves, voorzieningen en investeringen' staat een inhoudelijke toelichting.

Toelichting financieel resultaat   € 17,084 mln. N / I

Dit nadeel bestaat voornamelijk uit een voordeel op de post onvoorzien van € 0,7 mln. en een nadeel op de  gemeentebrede reserves als gevolg van lagere bestedingen bij andere programma’s. (€ 17,6 mln.). Hier tegenover zijn op de betreffende programma's minder lasten gerealiseerd. Een nadere toelichting staat in de betreffende beleidsprogramma's.

• Uitlichting vastgoed Grexen: € 14,0 mln. (programma 12)
• Grote projecten: € 2,8 mln. (programma 9 € 0,5 mln., programma 11 € 0,3 mln., programma 13 € 2,0 mln.);
• Cofinanciering € 0,6 mln. (programma 11 € 0,2 mln., programma 14 € 0,4 mln.);
• Internationaal & werving: € 0,2 mln. (programma 11).               

De algemene reserves bestaan uit de algemene reserve, de programmareserves, de centrale bedrijfsvoeringsreserves en de onderhoudsreserves vastgoed en sportaccommodaties.  
In onderdeel 'Reserves, voorzieningen en investeringen' is een inhoudelijke toelichting opgenomen.

Dit zijn verstrekte langlopende leningen aan de St. Jacobusstichting.

Dit zijn verstrekte langlopende leningen aan de Grondexploitatie Maatschappij Vroondaal C.V..

Lasten
In 2019 is € 27,4 mln. aan rente betaald voor opgenomen langlopende leningen, € 11,4 mln. opgenomen aan interne rentelasten eigen en vreemd vermogen, € 33,0 mln. gedoteerd aan de reserve activafinanciering voor incidentele dekking investeringen en zijn de lasten € 31,5 mln. verlaagd in verband met toegerekende rentelasten. Tot slot is € 0,3 mln. aan overige lasten verantwoord.

Baten
In 2019 is € 13,6 mln. aan rente ontvangen voor verstrekte langlopende leningen aan derden, opgenomen korte geldleningen (negatieve rente) en obligaties. Daarnaast is € 11,4 mln. opgenomen aan interne rentebaten eigen- en vreemd vermogen en is € 31,2 mln. ontvangen aan dividend van deelnemingen en belegging Meewind. Aan rentebaten is € 4,2 mln. toegerekend aan andere activiteiten (negatieve rentebaat) in verband met projectfinanciering. Uit de reserve Activafinanciering is € 3,2 mln. onttrokken voor incidentele dekking kapitaallasten en is € 181 mln. vrijgevallen ten behoeve van de uitvoering van nieuw beleid en is € 10,2 mln. overgeheveld naar de reserve Grote projecten voor gebiedsontwikkeling Binckhorst & CID. Dit was mogelijk omdat de corresponderende jaarlijkse kapitaallasten structureel in de exploitatie zijn opgenomen. De overige baten bedragen € 0,5 mln..

Toelichting financieel resultaat baten   € 0,837 mln. V / I  

Uit de belegging Meewind is € 1,2 mln. meer dividend ontvangen door een extra uitkering uit een herbeleggingsreserve. Van Stedin is € 0,3 mln. minder dividend ontvangen dan begroot.
Tot slot zijn er diverse kleine voor- en nadelen behaald van per saldo € 0,1 mln. nadelig.

Lasten
In 2019 is € 10,8 mln. aan lasten gemaakt. De balanswaarde van eeuwigdurende afkoop van de canonbetaling is met € 3,3 mln. verlaagd. Daarna volgen de rentelasten over de boekwaarde per 1 januari 2019 van erfpachtrechten met € 2,9 mln. Voor de afschrijving van opstallen in erfpacht is € 0,4 mln. aan lasten gerealiseerd. In het Fonds Canons Ineens is een storting van circa € 2,4 mln. gedaan in verband met de nominale canon van langdurig afgekochte rechten. De uitvoeringskosten zijn € 1,8 mln. en hebben voornamelijk betrekking op de personeelslasten.

Baten
In 2019 is voor € 22,0 mln. aan baten gerealiseerd. De canonopbrengsten inclusief administratie & beheerkosten bedragen € 13,7 mln. Vanwege contractwijzigingen is er voor € 8,3 mln. aan incidentele opbrengsten gerealiseerd. Dit zijn vooral baten (€ 5,0 mln.) voor de eeuwigdurende afkoop van de canonverplichting. Tegenover de verkregen afkoopsommen staat dan wel de afboeking van de balanswaarden voor € 3,3 mln. als last. De overige opbrengsten hebben betrekking op verkoop bloot eigendom, bijdrage splitsingskosten en erfpachtsuppletie.

Toelichting financieel resultaat lasten   € 0,267 mln. V / I
Afboeking boekwaarden erfpachtverplichtingen   € 0,4 mln. V / I

Vanwege eeuwigdurend afkopen van de canonverplichting is de balanswaarde afgeboekt. Het aantal afkopen is minder dan begroot en hoogstwaarschijnlijk komt dit door het lage canonpercentage. Tegenover de lagere afboeking balanswaarde staan lagere afkoopsommen.

Overig   € 0,1 mln. N / I

Toelichting financieel resultaat baten   € 0,867 mln. V  I  
Afkoopsommen canonverplichtingen   € 1,2 mln. N /  I  

Vanwege het lage canonpercentage is er minder voor afkopen van de canonverplichting gekozen. Daarnaast is bij de heruitgifte de keuze voornamelijk op canonbetaling gevallen. Tegenover lagere afkoopsommen staat de lagere afboeking balanswaarde.

Erfpachtsuppletie WOM Den Haag Zuidwest   € 0,3 mln. N /  I  

In 2019 zijn er geen projecten vanuit de wijkontwikkelingsmaatschappij WOM Den Haag Zuidwest (WOM
DHZW) gerealiseerd, waardoor er geen erfpachtsuppletie is afgedragen.

Canon opbrengsten   € 0,2 mln. N / I  

Door de lage marktrente, daalt ook het canonpercentage voor erfpacht en ontvangt de gemeente minder inkomsten dan voorheen voor nieuwe en herziene erfpachtcontracten. Samenhangend hiermee worden ook minder erfpachtcontracten afgekocht, waardoor incidentele baten beperkt zijn. Deze trend heeft zich in 2019 ook doorgezet.

Erfpachtsuppletie overig   € 2,6 mln. V /  I  

Vanwege een contractwijziging in Binckhorst is een suppletie van ruim € 2,6 mln. gerealiseerd.

Belastingen totaal
De gemeente is de afgelopen jaren de belastingopbrengst steeds nauwkeuriger gaan ramen. Hierbij is onder andere beter rekening gehouden met de groei van de stad. Begroting en realisatie komen hierdoor dichter bij elkaar te liggen. Per saldo is dit jaar € 0,4 mln. minder belasting opgehaald dan begroot.

Lasten
De lasten binnen programma Financiën met betrekking tot Belastingen betreffen met name de perceptiekosten (kosten voor het heffen en innen van belastingen) van € 5,1 mln.. Er zijn diverse kleine voor- en nadelen behaald van per saldo € 0,39 mln. nadelig.

Baten
De baten van de diverse belastingen zijn weergegeven in bovenstaande tabellen. In 'Belastingen overig' zijn de precariobelasting en hondenbelasting opgenomen.

Lasten
In 2019 is op de activiteit reclame opbrengsten € 0,1 mln. besteed aan personeelskosten voor het
contractbeheer, juridische kosten en beheerkosten (o.a. energiekosten).

Baten
De baten van € 3,0 mln. hebben betrekking op diverse reclameovereenkomsten voor het exploiteren van
reclamedragers in de buitenruimte door reclame-exploitanten (zoals in de tramhokjes).

Lasten
De lasten van per saldo € 2,7 mln. betreffen met name apparaatslasten, vennootschapsbelasting parkeergarage Spui, verzekering van panden en goederen, en beheer van een aantal bijzondere objecten (zoals molens, oude dienstwoningen). Incidenteel zijn lasten gemaakt voor de afhandeling van de schade met betrekking tot de vonkenregen tijdens de jaarwisseling.

Baten
De baten betreffen met name uitbetalingen door verzekeraars voor schades en claims, parkeerbaten parkeergarage Spui, huuropbrengsten van de bijzondere objecten.

Toelichting financieel resultaat lasten   € 0,1 mln. V / I  

De afhandeling van de schade van de vonkenregen tijdens de jaarwisseling zorgt voor € 1,2 mln. aan extra lasten. Daarnaast is de derving van baten van de stadhuisgarage gecompenseerd vanuit de gebiedsontwikkeling. Dit leidt tot negatieve lasten van € 1,3 mln.

In 2019 is een naheffing vennootschapsbelasting parkeergarage Spui over 2016 en 2017 betaald van € 0,43 mln.. Dit was niet begroot; de vennootschapsbelasting is nu wel opgenomen in de begroting.

Toelichting financieel resultaat baten   € 2,0 mln. N / I  

Het nadeel is met name ontstaan door gewijzigde openingstijden en gewijzigde toegang van de stadhuisgarage als gevolg van bouwwerkzaamheden van de gebiedsontwikkeling. Deze wijziging was noodzakelijk om het in- en uitrijden door de tunnel naar de stadshuisgarage tijdens de bouw veilig en ongestoord te kunnen laten verlopen. Gevolg was een inkomstenderving van € 1,3 mln. welke is gecompenseerd, zoals aangegeven bij de lasten. Overige nadelen bedroegen € 0,7 mln.

Lasten
Dit betreft de lasten van de accountantscontrole van de gemeente (€ 1,4 mln.) en de kosten van controles van externe opdrachtgevers (€ 0,3 mln.).

Baten
De baten van controles van externe opdrachtgevers bedraagt € 0,4 mln.. In overzicht Overhead zijn de werkzaamheden van de accountant die niet betrekking hebben op de accountantscontrole opgenomen. Het voordeel op dit programma (€ 0,4 mln.) wordt gecompenseerd door een nadeel op overzicht overhead (€ 0,4 mln.).

In het beginsaldo is de resultaatbestemming 2018 (RIS302208) verwerkt.

Algemene reserve:
Jaarlijks brengt de gemeente bij de begroting de benodigde omvang van het weerstandsvermogen in beeld. Dit vindt plaats bij de Voorjaarsnota en de begrotingsretraite. In 2019 leidde dit ertoe dat € 4,6 mln. uit de algemene reserve kon vrijvallen.

Reserve Activafinanciering
In de reserve activafinanciering zijn middelen opgenomen voor dekking van kapitaallasten van investeringen.

In 2019 is aan de reserve activafinanciering € 33,0 mln. toegevoegd, voornamelijk uit de exploitatie uit verschillende programma’s voor maatschappelijk nut investeringen.
Uit de reserve is totaal € 195 mln. onttrokken:

• Voor de dekking van incidentele kapitaallasten is € 3,1 mln. onttrokken.
• In 2019 is structurele ruimte in de exploitatie ter beschikking gesteld om incidentele dekking van kapitaallasten om te zetten naar structurele dekking. Daardoor kan € 181 mln. uit de reserve vrijgevallen. Deze vrijval is in de begroting 2019 en verder opnieuw ingezet.
• Het investeringskrediet van de Rotterdamsebaan is naar beneden bijgesteld waardoor per saldo € 10,2 mln. uit de reserve kon vrijvallen en beschikbaar is gesteld voor de gebiedsontwikkeling Binckhorst & CID. Dit bedrag is toegevoegd aan de reserve Grote Projecten.
• Tot slot is € 1,3 mln. vrijgevallen en verwerkt bij de begroting 2020.

De stand van de reserve per 31 december 2019 is € 55,6 mln.

Gemeentebrede reserve onderhoud sportaccommodaties en vastgoed
In de praktijk kunnen onderhoudslasten naar hun aard van jaar tot jaar verschillen.

Overeenkomstig de Verordening financieel beleid en beheer kan het college het voorstel doen aan de gemeenteraad om het resultaat op dit onderhoud vastgoed en sportaccommodaties te verrekenen met de centrale reserve onderhoud vastgoed en de centrale reserve onderhoud sportaccommodaties.

Op basis van het verwachte onderhoud is in 2019 € 3,6 mln. onttrokken. In de paragraaf onderhoud kapitaal goederen respectievelijk het programma Sport wordt nader ingegaan op het feitelijk in 2019 uitgevoerde onderhoud. De stand per 31 december 2019 is € 2,9 mln.

Centrale bedrijfsvoeringsreserve
Het saldo van deze reserve werd door het nadeel op overhead over 2018 € 11,6 mln. negatief. Hiervoor is een herstelplan opgesteld en is in 2019 € 5,8 mln. toegevoegd. In 2020 zal ook € 5,8 mln. worden toegevoegd waardoor, conform de Verordening Financiële Beheer en beleid, de reserve binnen twee begrotingsjaren ten minste nihil moet zijn. De stand per 31 december 2019 is € 5,8 mln. negatief.

Programmareserves
In 2019 is € 0,2 mln. toegevoegd en € 10,5 mln. onttrokken aan de programmareserves. De inhoudelijke verantwoording vindt plaats op het desbetreffende beleidsprogramma. De stand per 31 december 2019 van de programmareserves is € 16,5 mln. negatief. De programmareserves college en Bestuur (€ -0,219) en Zorg, Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid (€ -21,637 mln.) hebben per 31 december 2019 een negatief saldo van totaal € 21,9 mln. negatief. Voor de programmareserve college en bestuur is een herstelplan opgesteld. Voor de programmareserve Zorg, Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid is in het coalitieakkoord “Samen voor de Stad” in 2020 geld vrijgemaakt waardoor de stand per 1 januari 2020 nihil is. Beide reserves worden hiermee, conform de Verordening Financiële Beheer en beleid, binnen de gestelde termijn aangevuld.

Gemeentebrede reserves
Het gaat hierbij om de reserves Grote projecten, Cofinanciering, Internationaal & werving, Statushouders, Uitlichting vastgoed Grexen, Allocatie incidentele middelen en Herfaseringen. De besteding van deze middelen wordt gerealiseerd op de betreffende beleidsprogramma's.

Reserve Grote Projecten
Den Haag heeft een reserve grote projecten voor omvangrijke investeringen die een langere tijd beslaan.
De onderstaande tabel maakt inzichtelijk hoeveel middelen voor welk groot project in 2019 uit de Reserve Grote Projecten zijn besteed.

De onttrekking bij Haags Investeringsfonds is voor Stad in transitie. De onttrekking bij Spuikwartier van € 1,3 mln. betreft bouwrente over de investeringen tot en met 31 december 2019.
In totaal is ten opzicht van de begroting € 2,8 mln. minder onttrokken uit de reserve als gevolg van lagere bestedingen op de betreffende programma's.

Reserve Cofinanciering
Het Cofinancieringsfonds is een fonds om het gebruik van externe middelen te stimuleren voor nieuwe innovatieve projecten in de stad. Er is voor € 1,2 mln. bijgedragen aan projecten. Het gaat met name om projecten op het gebied van klimaatadaptatie, circulaire economie, toeleiding naar de arbeidsmarkt, participatie en verduurzaming woningbouw. Deze projecten zijn mede gefinancierd uit de regelingen Interreg en RegioDeal. In deze reserve zit nog voor € 2,0 mln. aan bestaande projecten die al bestuurlijk beklemd zijn. Dat zijn onder andere bijdragen voor projecten die tevens (Europese) subsidie ontvangen en nog in uitvoering zijn. De onttrekking uit de reserve vindt plaats bij realisatie van een project.

Verloop reserves allocatie incidentele middelen:
In onderstaande tabel is het verloop van de reserves 2019 tot en met 2023 weergegeven. De bedragen zijn conform besluitvorming volledig opgenomen in de meerjarenbegroting.

Het budgettair kader bevat incidentele middelen. Deze middelen worden ingezet voor nieuw beleid. De uitvoering van het nieuwe beleid vindt regelmatig in een ander jaar plaats dan dat de middelen beschikbaar zijn. Om de beleidsuitvoering en de daarvoor beschikbare middelen met elkaar in evenwicht te brengen, wordt jaarlijks een reserve allocatie incidentele middelen (nieuw  beleid) ingesteld.
De reserves hebben een looptijd tot en met het laatste begrotingsjaar waarop de betreffende meerjarenbegroting betrekking heeft. De inhoudelijke toelichting op de beleidsmaatregelen staat in de meerjarenbegroting van het jaar waarin de reserve is gevormd.

Reserve allocatie incidentele middelen ( nieuw beleid) 2020 – 2023
In onderstaande tabellen is een specificatie van de dotatie en onttrekking weergegeven. De meerjarige dotaties en onttrekking aan de reserve zijn als volgt:

Reserve Taakmutaties gemeentefonds
Deze reserve heeft als doel om de taakmutaties van het gemeentefonds beter inzichtelijk te maken en te beheersen. De niet gerealiseerde middelen, uit de circulaires van september en december 2018, zijn als onderdeel van de resultaatbestemming 2018 aan deze reserve gedoteerd. In de begroting 2019 zijn deze taakmutaties overgeheveld naar de betreffende beleidsprogramma's.

Reserve Herfaseringen
Bij het plannen en realiseren van projecten is de gemeente afhankelijk van diverse factoren. Hierdoor kan de uitvoering van een aantal projecten vertragen maar ook versnellen. Voor het opvangen van deze verschuivingen is een aparte reserve herfaseringen ingesteld.

Onderstaand een voorbeeld van de verwerking van een herfasering:
In de praktijk kan blijken dat een project niet uitgevoerd kan worden in het jaar waarin dat oorspronkelijk begroot is. Voor de gemeente blijft het project belangrijk. In dat geval dient de uitvoering van het project en de bijbehorende financiële middelen opnieuw begroot te worden. Dit wordt herfaseren genoemd. Om de herfasering van de financiële middelen mogelijk te maken, wordt gebruik gemaakt van een herfaseringsreserve. Deze werkt als volgt:

De gemeente heeft in 2018 lasten geraamd voor de uitvoering van een project. De uitvoering van dit project wordt met een jaar vertraagd naar 2019. In 2019 zijn geen lasten geraamd. Om de geraamde lasten in 2018 over te hevelen naar 2019 worden deze in 2018 verlaagd en toegevoegd aan de reserve Herfaseringen. In 2019 worden de lasten verhoogd en onttrokken uit de reserve. Deze reserve biedt de gemeenteraad inzicht in welke projecten later worden uitgevoerd en wat daar de financiële gevolgen van zijn. De meerjarige dotaties en onttrekking aan de reserve zijn als volgt:

Reserve Internationaal & Werving
De gemeente heeft een reserve Internationaal & Werving voor het aantrekken en behouden van nationale en internationale instellingen en bedrijven. In 2019 € 2,0 mln. toegevoegd aan de reserve en € 1,3 mln. onttrokken voor diverse internationale projecten en wervingen. De bestedingen zijn verantwoord in programma 11, Economie, internationale Stad en binnenstad. Het saldo van de reserve is eind 2019 € 4,2 mln.

Reserve Statushouders
De reserve statushouders is gevormd voor de kosten van begeleiding en ondersteuning van statushouders.
In 2019 is € 1,58 mln. onttrokken en toegevoegd aan programma 14 Stadsdelen, Integratie en Dienstverlening. De reserve is in 2019 opgeheven.

Reserve Uitlichting vastgoed grexen:
In 2019 heeft geen onttrekking plaatsgevonden omdat deze reserve volgens de verslaggevingsregels niet kan worden gebruikt voor de directe afboeking van een specifieke investering (Fietsenkelder KJ-plein). Deze reserve dient wel ter financiering van jaarlijkse afschrijvingslasten van de genoemde investering. Het saldo van de reserve is eind 2019 € 14,6 mln.

Voorziening afhandeling vonkenregen
De voorziening is getroffen ten behoeve van de afhandeling van de vonkenregen die afkomstig was van de vreugdevuren in Scheveningen tijdens de jaarwisseling op 1 januari 2019.

Investeringen MIP Erfpacht
Omdat vooraf moeilijk is in te schatten in welk jaar de akte wordt gepasseerd (formele moment van gronduitgifte) kunnen activeringen ten opzichte van de begroting afwijken. In 2019 is meer uitgegeven dan begroot en komt door een aantal grote uitgiften (Noordboulevard: € 13,8 mln., Wijnhavenkwartier: € 11,6 mln., zelfbouwkavels Schapenatjesduin/Deelplan20: € 17,0 mln. en uitgiften vanuit de deelnemingen: € 12,9 mln.).

Belangrijke balansposten
Op dit programma verantwoorden we de volgende belangrijke balansposten:

• Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen (€ 101 mln.) en overige verbonden partijen (€ 3 mln.);
• Verstrekte langlopende leningen aan overige verbonden partijen (€ 101 mln.) en overige derden (€ 32 mln.);
• Overige uitzettingen met een looptijd langer dan een 1 jaar (belegging Fonds Uiver en Meewind (€ 121 mln.);
• Belastingdebiteuren: € 8,0 mln. (voornamelijk debiteuren onroerendezaakbelasting);
• Erfpachtdebiteuren € 5,1 mln. en vooruit ontvangen erfpachtcanons € 24,6 mln.;
• Overige uitzettingen en overlopende activa (Collateral en belegging obligaties nog te ontvangen rente € 185 mln.);
• Vorderingen op publiekrechtelijke lichamen € 127,5 mln. (aangifte bedrijfsmatige btw, Btw compensatiefonds dividendbelasting);
• Langlopende schulden (€ 1.432 mln.).