Beleidsverantwoording

Financiën

Reserves, voorzieningen en investeringen

Samenstelling programma (obv gerealiseerde lasten incl. dotaties aan reserves

€ 339,3 mln.

Samenstelling dekkingprogramma (obv gerealiseerde baten incl. ontrekkingen aan reserves)

€ 1.889,5 mln.

Wat heeft het gekost?

Financiële verantwoording op hoofdlijnen

Toelichting op de lasten:
De grootste lasten op het programma Financiën zijn de dotaties aan reserves, de betaalde en toegerekende rentelasten. De dotaties aan reserves zorgen ervoor dat de gemeente geld beschikbaar houdt voor uitvoering van beleid in toekomstige jaren.

Toelichting op de baten:
De gemeente verantwoordt in 2019 binnen het programma Financiën € 1.528 mln. aan baten en € 362 mln. aan onttrekkingen uit reserves, totaal  € 1.890 mln..  Baten van het Rijk vormen 70% van het totaal; dit is de bijdrage vanuit het gemeentefonds. De belastingen maken 7% uit van de baten. De belangrijkste daarvan is de onroerende zaakbelasting (OZB). Van de baten bestaat 3% uit externe rente vanuit geldleningen (kort en lang) en winstuitkeringen van verbonden partijen. Bij winstuitkeringen gaat het om dividend vanuit onze deelnemingen. De onttrekkingen uit reserves maken 19% uit van de dekking.

Bedragen x € 1.000

Uitkomst 2019

Actuele begroting 2019

Resultaat 2019

Ontwerp begroting 2019

Uitkomst 2018

Lasten

33.105

34.226

1.121

V

48.020

26.405

Baten

1.527.968

1.533.592

5.624

N

1.492.211

1.448.428

Saldo exclusief reserves

1.494.863

V

1.499.366

V

4.502

N

1.444.191

V

1.422.023

V

Dotaties aan reserves

306.218

306.218

0

-

155.402

191.723

Onttrekkingen aan reserves

361.570

379.167

17.596

N

216.044

321.279

Saldo inclusief reserves

1.550.216

V

1.572.315

V

22.099

N

1.504.834

V

1.551.579

V

Toelichting resultaat op hoofdlijnen

  • Het programma Financiën sluit af met een resultaat van € 22,1 mln. nadelig ten opzichte van de begroting. De belangrijkste resultaten zijn:
  • € 4,9 mln. lagere baten algemene uitkering, voornamelijk door onderuitputting 2018 (€ - 14,0 mln.), niet begrote taakmutaties uit de september- en decembercirculaire 2019 (€ 6,5 mln.) en nabetaling voorgaande jaren (€ 2,3 mln.).  
  • € 17,6 mln. lagere onttrekkingen uit de gemeentebrede projectreserves.
  • € 1,2 mln. hogere lasten door afwikkeling schade vonkenregen jaarwisseling.
  • € 1,1 mln. hogere baten erfpacht door met name een contractwijziging in Binckhorst.
  • € 0,7 mln. hoger dividend voornamelijk door een extra uitkering van de belegging Meewind uit de herbeleggingsreserve.

De lagere onttrekking uit de gemeentebrede projectreserves van € 17,6 mln. wordt voornamelijk veroorzaakt door onderstaande reserves. Het nadeel op dit programma hangt samen met even grote voordelen op de desbetreffende beleidsprogramma’s. Gemeentebreed is het resultaat hierdoor nihil.

  • Uitlichting vastgoed Grexen € 14,0 mln. (Koningin Julianaplein, programma 12)
  • Grote projecten: € 2,8 mln. (programma 9 € 0,5 mln., programma 11 € 0,3 mln., programma 13 € 2,0 mln.);
  • Cofinanciering € 0,6 mln. (programma 11 € 0,2 mln., programma 14 € 0,4 mln.);
  • Internationaal & werving: € 0,2 mln. (programma 11).

In de betreffende beleidsprogramma's worden de achterliggende oorzaken van de vertraagde projecten nader toegelicht.

Afwijkingen ten opzichte van 2018
De uitkomst 2019 verschilt ten opzichte van 2018. Per saldo is het resultaat op dit programma iets lager dan vorig jaar. De toename van de baten (€ 79,5 mln.) komt door met name een hogere algemene uitkering gemeentefonds. Deze stijging is lager dan op grond van de gemeentefondscirculaire uit 2018, die als basis dient voor de begroting 2019, mocht worden aangenomen. Hiertegenover staan op andere beleidsprogramma's ook hogere lasten als gevolg van onder andere inflatie en groei van de stad. Het volume aan dotaties en onttrekkingen aan de reserves uit dit programma verschilt van jaar tot jaar. Dit hangt voornamelijk samen met nieuw beleid en herfaseringen per begrotingsjaar (reserves Allocatie incidentele middelen nieuw beleid), mutaties in de reserve Activafinanciering en de Algemene reserve (zie onderdeel 'Reserves, voorzieningen en investeringen').

Waar bestaan de kosten uit?

Financiële verantwoording per activiteit

Algemene uitkering

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

0

1.321.990

1.321.990

V

Begroot 2019

0

1.326.866

1.326.866

V

Resultaat

0

4.876

N

4.876

N

In 2019 is aan algemene uitkering € 1.173,2 mln. ontvangen en aan uitkering deelfonds Sociaal domein € 148,8 mln.

Toelichting financieel resultaat   `               € 4,876 mln. N / IS
Het nadeel op het gemeentefonds bedraagt in 2019 € 4,9 mln. Dit wordt met name veroorzaakt door:

Algemene toelichting:
De uitkomst voor de gemeente hangt af van het accres (dat is de jaarlijkse algemene groei van het gemeentefonds), van de Haagse aantallen in de maatstaven van het gemeentefonds, en van de compensatie die de gemeente krijgt voor nieuwe taken (taakmutaties). Het resultaat bestaat uit verschillende componenten:

  • Onderuitputting 2018      € 14,0 mln.   N
    • Afrekening 2018      € 7,0 mln.   N/I
    • Doorwerking 2019      € 7,0 mln.   N/S
  • Accres 2019            € 4,2 mln.   V/S
  • Haagse aantallen         € 4,2 mln.   N/S
  • Landelijke nacalculaties      € 2,3 mln.   V/I
  • Taakmutaties         € 6,5 mln.   V/I

Puntsgewijze toelichting:

  • Het Rijk bepaalt het accres van het gemeentefonds later dan de gemeente de jaarrekening vaststelt. Vanaf 2018 mag de gemeente echter geen schatting meer maken van het definitieve accres maar moet de laatste stand van het Rijk worden gevolgd. Die stand bleek vanwege onderuitputting bij het Rijk 0,88% (€ 7,0 mln.) te hoog. Die afrekening moet worden verwerkt in de programmarekening 2019. De verwachting van het Rijk dat de onderuitputting van 2018 zou leiden tot een hoger accres in 2019, omdat de onderuitputting alsnog in 2019 tot uitbetaling zou komen, is niet uitgekomen. Die afrekening leidt ook tot een lagere beginstand voor 2019 en deze werkt structureel door. In de meicirculaire 2020 wordt duidelijk of dit nadeel zich daadwerkelijk voordoet.
  • Het accres 2019 is, volgens de laatste door het Rijk opgegeven tussenstand (septembercirculaire 2019) 6,06%. Daarvan behoort de zogenaamde opschalingskorting te worden afgetrokken, die overeenkomt met 0,25% van het accres. Dan resteert als accres 2019 5,81%. Begroot was 5,28%. Dat betekent 0,53% oftewel € 4,2 mln. voordelig (structureel) ten opzichte van de begroting.
  • Daarnaast is er een structureel nadeel van € 4,2 mln. ontstaan op Haagse aantallen van de maatstaven in het gemeentefonds voor 2019. Dit is een verzamelnaam voor allerlei ontwikkelingen die met onderliggende aantallen van de verdeelmaatstaven te maken hebben. Het gaat hierbij om 0,3% van het totaalbedrag van het Gemeentefonds over 2019.
  • Ook heeft de gemeente € 2,3 mln. ontvangen omdat de Haagse aantallen van de voorgaande jaren hoger zijn dan verwacht. Dit zijn landelijke nacalculaties die vooraf moeilijk in te schatten zijn.
  • Op taakmutaties uit de september- en decembercirculaire 2019 heeft de gemeente € 6,5 mln. meer ontvangen. Een taakmutatie houdt in dat de gemeente meer geld van het Rijk krijgt, maar dat hier tegenover meer taken en dus meer lasten voor de gemeente staan. Op grond van verslaggevingsvoorschriften dient de gemeente de taakmutaties in 2019 als baat te verantwoorden. Het spreekt voor zich dat deze ontwikkeling niet meer in de begroting verwerkt kon worden en komt daarom nu tot uitdrukking als een positief resultaat. Hierbij dient te worden opgemerkt dat dit deel van het positieve resultaat 2019 in 2020 nodig is om de extra lasten voor de taakmutaties te dekken. De taakmutaties die hier betrekking op hebben en groter zijn dan € 0,5 mln. betreffen Beschermd Wonen (€ 1,8 mln.), Aanpak lerarentekort (€ 1,0 mln.) en Perspectief op werk (€ 1,0 mln.).

Trend en overige gemeentebrede reserveringen

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

267.356

148.101

119.254

N

Begroot 2019

267.868

165.698

102.170

N

Resultaat

512

V

17.596

N

17.084

N

In het onderdeel 'Reserves, voorzieningen en investeringen' staat een inhoudelijke toelichting.

Toelichting financieel resultaat   € 17,084 mln. N / I

Dit nadeel bestaat voornamelijk uit een voordeel op de post onvoorzien van € 0,7 mln. en een nadeel op de  gemeentebrede reserves als gevolg van lagere bestedingen bij andere programma’s. (€ 17,6 mln.). Hier tegenover zijn op de betreffende programma's minder lasten gerealiseerd. Een nadere toelichting staat in de betreffende beleidsprogramma's.

  • Uitlichting vastgoed Grexen: € 14,0 mln. (programma 12)
  • Grote projecten: € 2,8 mln. (programma 9 € 0,5 mln., programma 11 € 0,3 mln., programma 13 € 2,0 mln.);
  • Cofinanciering € 0,6 mln. (programma 11 € 0,2 mln., programma 14 € 0,4 mln.);
  • Internationaal & werving: € 0,2 mln. (programma 11).               

Algemene reserves

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

6.025

18.696

12.671

V

Begroot 2019

6.025

18.696

12.671

V

Resultaat

0

0

0

De algemene reserves bestaan uit de algemene reserve, de programmareserves, de centrale bedrijfsvoeringsreserves en de onderhoudsreserves vastgoed en sportaccommodaties.  
In onderdeel 'Reserves, voorzieningen en investeringen' is een inhoudelijke toelichting opgenomen.

Projectfinanciering Treasury Volksgezondheid

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

280

318

38

V

Begroot 2019

280

318

38

V

Resultaat

0

0

0

Dit zijn verstrekte langlopende leningen aan de St. Jacobusstichting.

Projectfinanciering Treasury Bouwgrondexploitaties

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

3.770

3.851

81

V

Begroot 2019

3.770

3.851

81

V

Resultaat

0

0

0

Dit zijn verstrekte langlopende leningen aan de Grondexploitatie Maatschappij Vroondaal C.V..

Treasury

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

40.616

247.132

206.516

V

Begroot 2019

40.661

246.295

205.634

V

Resultaat

45

V

837

V

882

V

Lasten
In 2019 is € 27,4 mln. aan rente betaald voor opgenomen langlopende leningen, € 11,4 mln. opgenomen aan interne rentelasten eigen en vreemd vermogen, € 33,0 mln. gedoteerd aan de reserve activafinanciering voor incidentele dekking investeringen en zijn de lasten € 31,5 mln. verlaagd in verband met toegerekende rentelasten. Tot slot is € 0,3 mln. aan overige lasten verantwoord.

Baten
In 2019 is € 13,6 mln. aan rente ontvangen voor verstrekte langlopende leningen aan derden, opgenomen korte geldleningen (negatieve rente) en obligaties. Daarnaast is € 11,4 mln. opgenomen aan interne rentebaten eigen- en vreemd vermogen en is € 31,2 mln. ontvangen aan dividend van deelnemingen en belegging Meewind. Aan rentebaten is € 4,2 mln. toegerekend aan andere activiteiten (negatieve rentebaat) in verband met projectfinanciering. Uit de reserve Activafinanciering is € 3,2 mln. onttrokken voor incidentele dekking kapitaallasten en is € 181 mln. vrijgevallen ten behoeve van de uitvoering van nieuw beleid en is € 10,2 mln. overgeheveld naar de reserve Grote projecten voor gebiedsontwikkeling Binckhorst & CID. Dit was mogelijk omdat de corresponderende jaarlijkse kapitaallasten structureel in de exploitatie zijn opgenomen. De overige baten bedragen € 0,5 mln..

Toelichting financieel resultaat baten   € 0,837 mln. V / I  

Uit de belegging Meewind is € 1,2 mln. meer dividend ontvangen door een extra uitkering uit een herbeleggingsreserve. Van Stedin is € 0,3 mln. minder dividend ontvangen dan begroot.
Tot slot zijn er diverse kleine voor- en nadelen behaald van per saldo € 0,1 mln. nadelig.

Erfpacht

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

8.009

22.027

14.018

V

Begroot 2019

8.274

21.160

12.886

V

Resultaat

265

V

867

V

1.132

V

Erfpacht (Rente Fonds Canons Ineens)

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

2.760

0

2.760

N

Begroot 2019

2.762

0

2.762

N

Resultaat

2

V

0

2

V

Lasten
In 2019 is € 10,8 mln. aan lasten gemaakt. De balanswaarde van eeuwigdurende afkoop van de canonbetaling is met € 3,3 mln. verlaagd. Daarna volgen de rentelasten over de boekwaarde per 1 januari 2019 van erfpachtrechten met € 2,9 mln. Voor de afschrijving van opstallen in erfpacht is € 0,4 mln. aan lasten gerealiseerd. In het Fonds Canons Ineens is een storting van circa € 2,4 mln. gedaan in verband met de nominale canon van langdurig afgekochte rechten. De uitvoeringskosten zijn € 1,8 mln. en hebben voornamelijk betrekking op de personeelslasten.

Baten
In 2019 is voor € 22,0 mln. aan baten gerealiseerd. De canonopbrengsten inclusief administratie & beheerkosten bedragen € 13,7 mln. Vanwege contractwijzigingen is er voor € 8,3 mln. aan incidentele opbrengsten gerealiseerd. Dit zijn vooral baten (€ 5,0 mln.) voor de eeuwigdurende afkoop van de canonverplichting. Tegenover de verkregen afkoopsommen staat dan wel de afboeking van de balanswaarden voor € 3,3 mln. als last. De overige opbrengsten hebben betrekking op verkoop bloot eigendom, bijdrage splitsingskosten en erfpachtsuppletie.

Toelichting financieel resultaat lasten   € 0,267 mln. V / I
Afboeking boekwaarden erfpachtverplichtingen   € 0,4 mln. V / I

Vanwege eeuwigdurend afkopen van de canonverplichting is de balanswaarde afgeboekt. Het aantal afkopen is minder dan begroot en hoogstwaarschijnlijk komt dit door het lage canonpercentage. Tegenover de lagere afboeking balanswaarde staan lagere afkoopsommen.

Overig   € 0,1 mln. N / I

Toelichting financieel resultaat baten   € 0,867 mln. V  I  
Afkoopsommen canonverplichtingen   € 1,2 mln. N /  I  

Vanwege het lage canonpercentage is er minder voor afkopen van de canonverplichting gekozen. Daarnaast is bij de heruitgifte de keuze voornamelijk op canonbetaling gevallen. Tegenover lagere afkoopsommen staat de lagere afboeking balanswaarde.

Erfpachtsuppletie WOM Den Haag Zuidwest   € 0,3 mln. N /  I  

In 2019 zijn er geen projecten vanuit de wijkontwikkelingsmaatschappij WOM Den Haag Zuidwest (WOM
DHZW) gerealiseerd, waardoor er geen erfpachtsuppletie is afgedragen.

Canon opbrengsten   € 0,2 mln. N / I  

Door de lage marktrente, daalt ook het canonpercentage voor erfpacht en ontvangt de gemeente minder inkomsten dan voorheen voor nieuwe en herziene erfpachtcontracten. Samenhangend hiermee worden ook minder erfpachtcontracten afgekocht, waardoor incidentele baten beperkt zijn. Deze trend heeft zich in 2019 ook doorgezet.

Erfpachtsuppletie overig   € 2,6 mln. V /  I  

Vanwege een contractwijziging in Binckhorst is een suppletie van ruim € 2,6 mln. gerealiseerd.

Onroerende zaakbelasting woningen

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

4.583

34.189

29.606

V

Begroot 2019

4.452

34.412

29.959

V

Resultaat

131

N

222

N

353

N

Onroerende zaakbelasting niet-woningen

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

264

57.098

56.834

V

Begroot 2019

254

57.717

57.463

V

Resultaat

10

N

619

N

629

N

Toeristenbelasting

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

164

10.863

10.699

V

Begroot 2019

172

10.893

10.721

V

Resultaat

7

V

30

N

22

N

Belastingen overig

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

670

19.303

18.634

V

Begroot 2019

585

18.779

18.194

V

Resultaat

85

N

524

V

439

V

Kwijtschelding belastingen

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

143

0

143

N

Begroot 2019

150

0

150

N

Resultaat

7

V

0

7

V

Compensatieregeling startende ondernemers

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

277

0

277

N

Begroot 2019

450

0

450

N

Resultaat

173

V

0

173

V

Belastingen totaal
De gemeente is de afgelopen jaren de belastingopbrengst steeds nauwkeuriger gaan ramen. Hierbij is onder andere beter rekening gehouden met de groei van de stad. Begroting en realisatie komen hierdoor dichter bij elkaar te liggen. Per saldo is dit jaar € 0,4 mln. minder belasting opgehaald dan begroot.

Lasten
De lasten binnen programma Financiën met betrekking tot Belastingen betreffen met name de perceptiekosten (kosten voor het heffen en innen van belastingen) van € 5,1 mln.. Er zijn diverse kleine voor- en nadelen behaald van per saldo € 0,39 mln. nadelig.

Baten
De baten van de diverse belastingen zijn weergegeven in bovenstaande tabellen. In 'Belastingen overig' zijn de precariobelasting en hondenbelasting opgenomen.

Reclame-opbrengsten

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

147

3.008

2.861

V

Begroot 2019

146

2.934

2.788

V

Resultaat

1

N

74

V

73

V

Lasten
In 2019 is op de activiteit reclame opbrengsten € 0,1 mln. besteed aan personeelskosten voor het
contractbeheer, juridische kosten en beheerkosten (o.a. energiekosten).

Baten
De baten van € 3,0 mln. hebben betrekking op diverse reclameovereenkomsten voor het exploiteren van
reclamedragers in de buitenruimte door reclame-exploitanten (zoals in de tramhokjes).

Dienstverlening primair proces

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

2.125

2.573

448

V

Begroot 2019

2.286

4.535

2.249

V

Resultaat

161

V

1.962

N

1.801

N

Vennootschapsbelasting

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

440

0

440

N

Begroot 2019

0

0

0

V

Resultaat

440

N

0

440

N

Lasten
De lasten van per saldo € 2,7 mln. betreffen met name apparaatslasten, vennootschapsbelasting parkeergarage Spui, verzekering van panden en goederen, en beheer van een aantal bijzondere objecten (zoals molens, oude dienstwoningen). Incidenteel zijn lasten gemaakt voor de afhandeling van de schade met betrekking tot de vonkenregen tijdens de jaarwisseling.

Baten
De baten betreffen met name uitbetalingen door verzekeraars voor schades en claims, parkeerbaten parkeergarage Spui, huuropbrengsten van de bijzondere objecten.

Toelichting financieel resultaat lasten   € 0,1 mln. V / I  

De afhandeling van de schade van de vonkenregen tijdens de jaarwisseling zorgt voor € 1,2 mln. aan extra lasten. Daarnaast is de derving van baten van de stadhuisgarage gecompenseerd vanuit de gebiedsontwikkeling. Dit leidt tot negatieve lasten van € 1,3 mln.

In 2019 is een naheffing vennootschapsbelasting parkeergarage Spui over 2016 en 2017 betaald van € 0,43 mln.. Dit was niet begroot; de vennootschapsbelasting is nu wel opgenomen in de begroting.

Toelichting financieel resultaat baten   € 2,0 mln. N / I  

Het nadeel is met name ontstaan door gewijzigde openingstijden en gewijzigde toegang van de stadhuisgarage als gevolg van bouwwerkzaamheden van de gebiedsontwikkeling. Deze wijziging was noodzakelijk om het in- en uitrijden door de tunnel naar de stadshuisgarage tijdens de bouw veilig en ongestoord te kunnen laten verlopen. Gevolg was een inkomstenderving van € 1,3 mln. welke is gecompenseerd, zoals aangegeven bij de lasten. Overige nadelen bedroegen € 0,7 mln.

Kosten accountant

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2019

1.695

389

1.306

N

Begroot 2019

2.310

606

1.704

N

Resultaat

615

V

217

N

398

V

Lasten
Dit betreft de lasten van de accountantscontrole van de gemeente (€ 1,4 mln.) en de kosten van controles van externe opdrachtgevers (€ 0,3 mln.).

Baten
De baten van controles van externe opdrachtgevers bedraagt € 0,4 mln.. In overzicht Overhead zijn de werkzaamheden van de accountant die niet betrekking hebben op de accountantscontrole opgenomen. Het voordeel op dit programma (€ 0,4 mln.) wordt gecompenseerd door een nadeel op overzicht overhead (€ 0,4 mln.).

 

bedragen x € 1.000

Reserves

Begin

Uitkomst 2019

Begroting 2019

Saldo

Mutaties

Eindsaldo

Mutaties

Eindsaldo

Afwijking

Algemene reserve

71.400

-4.600

66.800

-4.600

66.800

0

Reserve Activafinanciering

217.400

-161.790

55.611

-161.789

55.611

-1

Reserve Onderhoud Sportaccommodaties

3.839

-1.672

2.167

-1.672

2.167

0

Reserve Onderhoud Vastgoed

2.686

-1.925

761

-1.925

761

0

Centrale Bedrijfsvoeringsreserve

-11.594

5.800

-5.794

5.800

-5.794

0

Programmareserve 2 - College en Bestuur

-409

190

-219

190

-219

0

Programmareserve 3 - Duurzaamheid, Milieu en Energietransitie

1.064

-400

664

-400

664

0

Programmareserve 4 - Openbare orde en Veiligheid

528

0

528

0

528

0

Programmareserve 5 - Cultuur en Bibliotheek

495

-495

0

-495

0

0

Programmareserve 6 - Onderwijs

3.544

-1.500

2.044

-1.500

2.044

0

Programmareserve 7 - Werk en Inkomen 

266

0

266

0

266

0

Programmareserve 8 - Zorg, Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid

-21.637

0

-21.637

0

-21.637

0

Programmareserve 9 - Buitenruimte

2.103

-654

1.449

-654

1.449

0

Programmareserve 10 - Sport

166

0

166

0

166

0

Programmareserve 11 - Economie

-35

35

0

35

0

0

Programmareserve 12 - Mobiliteit

2.500

-2.450

50

-2.450

50

0

Programmareserve 13 - Stadsontwikkeling en Wonen

5.000

-5.000

0

-5.000

0

0

Programmareserve 14 - Stadsdelen, Integratie en Dienstverlening

159

0

159

0

159

0

Reserve Grote Projecten

41.414

28.550

69.964

25.788

67.202

2.762

Reserve Co-financiering

5.023

-813

4.210

-1.360

3.663

547

Reserve Allocatie incidentele middelen (nieuw beleid) 2016 - 2019

760

-760

0

-760

0

0

Reserve Allocatie incidentele middelen (nieuw beleid) 2017 - 2020

19.795

-10.391

9.404

-10.391

9.404

0

Reserve Allocatie incidentele middelen (nieuw beleid) 2018 - 2021

8.928

-8.928

0

-8.928

0

0

Reserve Allocatie incidentele middelen (nieuw beleid) 2019 - 2022

2.156

109.250

111.406

109.250

111.406

0

Reserve Allocatie incidentele middelen (nieuw beleid) 2020 - 2023

0

15.308

15.308

15.308

15.308

0

Reserve Taakmutaties gemeentefonds

10.262

-10.262

0

-10.262

0

0

Reserve Herfaseringen

12.805

29

12.834

29

12.834

0

Reserve Herstructurering reserves

4.083

-2.028

2.055

-2.028

2.055

0

Reserve Internationaal & Werving

3.467

734

4.201

500

3.967

234

Reserve Statushouders

1.581

-1.581

0

-1.581

0

0

Reserve Uitlichting vastgoed grondexploitaties

14.627

0

14.627

-14.054

573

14.054

Totaal

402.376

-55.353

347.023

-72.949

329.427

17.596

In het beginsaldo is de resultaatbestemming 2018 (RIS302208) verwerkt.

Algemene reserve:
Jaarlijks brengt de gemeente bij de begroting de benodigde omvang van het weerstandsvermogen in beeld. Dit vindt plaats bij de Voorjaarsnota en de begrotingsretraite. In 2019 leidde dit ertoe dat € 4,6 mln. uit de algemene reserve kon vrijvallen.

Reserve Activafinanciering
In de reserve activafinanciering zijn middelen opgenomen voor dekking van kapitaallasten van investeringen.

In 2019 is aan de reserve activafinanciering € 33,0 mln. toegevoegd, voornamelijk uit de exploitatie uit verschillende programma’s voor maatschappelijk nut investeringen.
Uit de reserve is totaal € 195 mln. onttrokken:

  • Voor de dekking van incidentele kapitaallasten is € 3,1 mln. onttrokken.
  • In 2019 is structurele ruimte in de exploitatie ter beschikking gesteld om incidentele dekking van kapitaallasten om te zetten naar structurele dekking. Daardoor kan € 181 mln. uit de reserve vrijgevallen. Deze vrijval is in de begroting 2019 en verder opnieuw ingezet.
  • Het investeringskrediet van de Rotterdamsebaan is naar beneden bijgesteld waardoor per saldo € 10,2 mln. uit de reserve kon vrijvallen en beschikbaar is gesteld voor de gebiedsontwikkeling Binckhorst & CID. Dit bedrag is toegevoegd aan de reserve Grote Projecten.
  • Tot slot is € 1,3 mln. vrijgevallen en verwerkt bij de begroting 2020.

De stand van de reserve per 31 december 2019 is € 55,6 mln.

Gemeentebrede reserve onderhoud sportaccommodaties en vastgoed
In de praktijk kunnen onderhoudslasten naar hun aard van jaar tot jaar verschillen.

Overeenkomstig de Verordening financieel beleid en beheer kan het college het voorstel doen aan de gemeenteraad om het resultaat op dit onderhoud vastgoed en sportaccommodaties te verrekenen met de centrale reserve onderhoud vastgoed en de centrale reserve onderhoud sportaccommodaties.

Op basis van het verwachte onderhoud is in 2019 € 3,6 mln. onttrokken. In de paragraaf onderhoud kapitaal goederen respectievelijk het programma Sport wordt nader ingegaan op het feitelijk in 2019 uitgevoerde onderhoud. De stand per 31 december 2019 is € 2,9 mln.

Centrale bedrijfsvoeringsreserve
Het saldo van deze reserve werd door het nadeel op overhead over 2018 € 11,6 mln. negatief. Hiervoor is een herstelplan opgesteld en is in 2019 € 5,8 mln. toegevoegd. In 2020 zal ook € 5,8 mln. worden toegevoegd waardoor, conform de Verordening Financiële Beheer en beleid, de reserve binnen twee begrotingsjaren ten minste nihil moet zijn. De stand per 31 december 2019 is € 5,8 mln. negatief.

Programmareserves
In 2019 is € 0,2 mln. toegevoegd en € 10,5 mln. onttrokken aan de programmareserves. De inhoudelijke verantwoording vindt plaats op het desbetreffende beleidsprogramma. De stand per 31 december 2019 van de programmareserves is € 16,5 mln. negatief. De programmareserves college en Bestuur (€ -0,219) en Zorg, Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid (€ -21,637 mln.) hebben per 31 december 2019 een negatief saldo van totaal € 21,9 mln. negatief. Voor de programmareserve college en bestuur is een herstelplan opgesteld. Voor de programmareserve Zorg, Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid is in het coalitieakkoord “Samen voor de Stad” in 2020 geld vrijgemaakt waardoor de stand per 1 januari 2020 nihil is. Beide reserves worden hiermee, conform de Verordening Financiële Beheer en beleid, binnen de gestelde termijn aangevuld.

Gemeentebrede reserves
Het gaat hierbij om de reserves Grote projecten, Cofinanciering, Internationaal & werving, Statushouders, Uitlichting vastgoed Grexen, Allocatie incidentele middelen en Herfaseringen. De besteding van deze middelen wordt gerealiseerd op de betreffende beleidsprogramma's.

Reserve Grote Projecten
Den Haag heeft een reserve grote projecten voor omvangrijke investeringen die een langere tijd beslaan.
De onderstaande tabel maakt inzichtelijk hoeveel middelen voor welk groot project in 2019 uit de Reserve Grote Projecten zijn besteed.

De onttrekking bij Haags Investeringsfonds is voor Stad in transitie. De onttrekking bij Spuikwartier van € 1,3 mln. betreft bouwrente over de investeringen tot en met 31 december 2019.
In totaal is ten opzicht van de begroting € 2,8 mln. minder onttrokken uit de reserve als gevolg van lagere bestedingen op de betreffende programma's.

Reserve Cofinanciering
Het Cofinancieringsfonds is een fonds om het gebruik van externe middelen te stimuleren voor nieuwe innovatieve projecten in de stad. Er is voor € 1,2 mln. bijgedragen aan projecten. Het gaat met name om projecten op het gebied van klimaatadaptatie, circulaire economie, toeleiding naar de arbeidsmarkt, participatie en verduurzaming woningbouw. Deze projecten zijn mede gefinancierd uit de regelingen Interreg en RegioDeal. In deze reserve zit nog voor € 2,0 mln. aan bestaande projecten die al bestuurlijk beklemd zijn. Dat zijn onder andere bijdragen voor projecten die tevens (Europese) subsidie ontvangen en nog in uitvoering zijn. De onttrekking uit de reserve vindt plaats bij realisatie van een project.

Verloop reserves allocatie incidentele middelen:
In onderstaande tabel is het verloop van de reserves 2019 tot en met 2023 weergegeven. De bedragen zijn conform besluitvorming volledig opgenomen in de meerjarenbegroting.

Het budgettair kader bevat incidentele middelen. Deze middelen worden ingezet voor nieuw beleid. De uitvoering van het nieuwe beleid vindt regelmatig in een ander jaar plaats dan dat de middelen beschikbaar zijn. Om de beleidsuitvoering en de daarvoor beschikbare middelen met elkaar in evenwicht te brengen, wordt jaarlijks een reserve allocatie incidentele middelen (nieuw  beleid) ingesteld.
De reserves hebben een looptijd tot en met het laatste begrotingsjaar waarop de betreffende meerjarenbegroting betrekking heeft. De inhoudelijke toelichting op de beleidsmaatregelen staat in de meerjarenbegroting van het jaar waarin de reserve is gevormd.

Reserve allocatie incidentele middelen ( nieuw beleid) 2020 – 2023
In onderstaande tabellen is een specificatie van de dotatie en onttrekking weergegeven. De meerjarige dotaties en onttrekking aan de reserve zijn als volgt:

(bedragen x €1.000,-)

2019

2020

2021

2022

2023

Budgettair kader

Voorjaarsnota 2019

6.680

13.641

Overige financiële ontwikkelingen

2.000

1.600

Ruimte

62.687

54.800

1.000

1.000

Intensiveringen

-1.700

-52.750

-5.000

-5.000

Matchen Jaarschijven budgettair kader

-54.359

-32.095

-4.253

6.831

5.229

Administratieve correctie

-311

Matchen jaarschijven via reserve Activafinanciering

8.000

-3.000

-5.000

Gespecificeerd naar dotaties en onttrekkingen

Dotaties

71.367

70.041

9.000

7.831

5.229

Onttrekkingen

-56.059

-84.845

-9.253

-8.000

-5.311

Saldo reserve

15.308

504

251

82

0

(bedragen x €1.000,-)

Intensiveren en Matchen jaarschijven

Programma

2019

2020

2021

2022

2023

Intensiveringen

Verbouwing en herinirchting Centrale Bibliotheek

5

-2.000

Stip Banen

7

-5.000

-5.000

-5.000

In stand houden Armoede voorzieningen

7

-2.000

Extra inzet Maatschappelijke opvang

8

-8.300

Verkleinen taakstelling Welzijn

8

-1.000

Toegankelijkheidsfonds

8

-3.500

Buitenruimte Nieuw Waldeck, Houtwijk, Mariahoeve

9

-9.350

Budget verkiezingen

14

-1.700

Wegwerken tekort programmareserve Zorg, Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid

15

-21.600

Totaal Intensiveringen

-1.700

-52.750

-5.000

-5.000

Matchen Jaarschijven budgettair kader

Voorjaarsnota

div.

-13.309

-22.270

-18.428

-14.530

-13.682

Verlaging loon- en prijscompensatie

div.

-1.500

8.600

14.100

16.000

Uitbreiding capaciteit gemeentelijk bureau Bibob

4

-300

-300

-300

-300

Uitbreiden Schuldenaanpak

7

-450

-900

-900

-900

In stand houden Armoede voorzieningen

7

-500

-500

-500

Tekort ongewijzigd beleid Zorg en Jeugd

8

-45.000

-51.000

-50.000

-35.000

-35.000

Maatregelen Zorg en Jeugd 2019

8

4.550

Maatregelen Zorg en Jeugd

8

20.643

22.643

24.643

24.643

Verkleinen taakstelling Welzijn

8

-1.000

-3.000

-3.000

Uitbreiden capaciteit Handhavers

9

-500

-500

-500

Verduurzaamheidsimpuls openbare ruimte

9

1.500

1.500

1.500

Uitbreiden capaciteit Sport/combinatiefunctionarissen

10

-450

-900

-900

-900

Niet uitvoeren plan buitenbad Zwembad Zuiderpark

10

300

300

300

Verduurzamingsimpuls vastgoed en onderhoud Sportaccomodaties

10

1.500

1.500

1.500

Terugdraaien bezuiniging evenementenbeleid

11

-1.000

Compensatie wegvallen rijksbijdrage voor boetes

11

-500

-500

-500

-500

-500

Versobering programma Economie en evenementen

11

4.000

4.000

4.000

Parkeerbaten

12

1.000

1.000

2.000

2.500

Mobiliteitsprojecten

12

5.000

5.000

5.000

Verkiezingen

14

-600

-600

-600

-600

-600

Nieuwe cao gemeenteambtenaren

15

3.000

3.000

3.000

3.000

3.000

Taakmutatie Jeugdhulp

15

11.332

11.332

pm

pm

Schrappen buitenpad Zwembad Zuiderpark

15

168

168

Uitruil reserve Activafinanciering

15

-3.500

-3.500

-7.000

-7.000

Voorfinanciering incidenteel tekort

15

-5.000

Onroerendzaakbelasting

15

10.000

10.000

10.000

10.000

Toeristenbelasting

15

1.000

2.000

2.350

2.500

Hondenbelasting

15

2.000

2.000

2.000

Totaal  Matchen Jaarschijven

-54.359

-32.095

-4.253

6.831

5.229

Reserve Taakmutaties gemeentefonds
Deze reserve heeft als doel om de taakmutaties van het gemeentefonds beter inzichtelijk te maken en te beheersen. De niet gerealiseerde middelen, uit de circulaires van september en december 2018, zijn als onderdeel van de resultaatbestemming 2018 aan deze reserve gedoteerd. In de begroting 2019 zijn deze taakmutaties overgeheveld naar de betreffende beleidsprogramma's.

Reserve Herfaseringen
Bij het plannen en realiseren van projecten is de gemeente afhankelijk van diverse factoren. Hierdoor kan de uitvoering van een aantal projecten vertragen maar ook versnellen. Voor het opvangen van deze verschuivingen is een aparte reserve herfaseringen ingesteld.

Onderstaand een voorbeeld van de verwerking van een herfasering:
In de praktijk kan blijken dat een project niet uitgevoerd kan worden in het jaar waarin dat oorspronkelijk begroot is. Voor de gemeente blijft het project belangrijk. In dat geval dient de uitvoering van het project en de bijbehorende financiële middelen opnieuw begroot te worden. Dit wordt herfaseren genoemd. Om de herfasering van de financiële middelen mogelijk te maken, wordt gebruik gemaakt van een herfaseringsreserve. Deze werkt als volgt:

De gemeente heeft in 2018 lasten geraamd voor de uitvoering van een project. De uitvoering van dit project wordt met een jaar vertraagd naar 2019. In 2019 zijn geen lasten geraamd. Om de geraamde lasten in 2018 over te hevelen naar 2019 worden deze in 2018 verlaagd en toegevoegd aan de reserve Herfaseringen. In 2019 worden de lasten verhoogd en onttrokken uit de reserve. Deze reserve biedt de gemeenteraad inzicht in welke projecten later worden uitgevoerd en wat daar de financiële gevolgen van zijn. De meerjarige dotaties en onttrekking aan de reserve zijn als volgt:

(bedragen x €1.000,-)

2019

2020

2021

2022

2023

Dotaties

19.654

4.000

16.197

4.800

46

Onttrekkingen

14.500

13.964

10.169

2.064

4.000

Saldo mutatie

-5.154

9.964

-6.028

-2.736

3.954

                  (bedragen x €1.000,-)

Onderwerpen

Programma

2019

2020

2021

2022

2023

Plaatsing standbeeld prinses Juliana

2

-100

100

Taakmutatie Zero-emissie stadslogistiek

3

-563

563

Doorzetten subsidie vervuilde auto's en brommers

3

-100

200

200

-300

Herallocatie middelen Rockart

5

-500

Versterking popstad Den Haag

5

500

Projectgeld i.v.m. ambitie start Haags lerarenopleiding

6

-500

500

Taakmutatie Taalniveau Statushouders

7

-620

620

Preventiemaatregelen Jeugd en WMO

8

-3.000

1.000

2.000

Taakmutatie Transformatiefonds Jeugdzorg

8

-2.403

2.403

Binnenhof

11

-1.800

1.800

Verkeersveiligheid

12

-1.500

1.500

Dynamische bewegwijzering fietsparkeren

12

-900

900

Fietsproject Waalsdorperweg

12

-300

300

Jan van Beersstraat

12

-200

200

Westduinweg

12

-630

630

Sportpark Madestein

12

-400

400

Doublet- en Geleenstraat kosten onderzoek

13

197

-197

Taakmutatie Pilot Woningmarkt

13

-300

300

Amerikaanse ambassade

13

11.500

-11.500

Realiseren duurzame & betaalbare warmte

15

3.000

6.000

-4.500

-4.500

Groei met groei

15

-3.338

1.554

1.266

564

-46

Goedzetten kapitaallasten in jaarschijven

15

-4.000

-2.500

2.500

4.000

-5.154

9.964

-6.028

-2.736

3.954

Reserve Internationaal & Werving
De gemeente heeft een reserve Internationaal & Werving voor het aantrekken en behouden van nationale en internationale instellingen en bedrijven. In 2019 € 2,0 mln. toegevoegd aan de reserve en € 1,3 mln. onttrokken voor diverse internationale projecten en wervingen. De bestedingen zijn verantwoord in programma 11, Economie, internationale Stad en binnenstad. Het saldo van de reserve is eind 2019 € 4,2 mln.

Reserve Statushouders
De reserve statushouders is gevormd voor de kosten van begeleiding en ondersteuning van statushouders.
In 2019 is € 1,58 mln. onttrokken en toegevoegd aan programma 14 Stadsdelen, Integratie en Dienstverlening. De reserve is in 2019 opgeheven.

Reserve Uitlichting vastgoed grexen:
In 2019 heeft geen onttrekking plaatsgevonden omdat deze reserve volgens de verslaggevingsregels niet kan worden gebruikt voor de directe afboeking van een specifieke investering (Fietsenkelder KJ-plein). Deze reserve dient wel ter financiering van jaarlijkse afschrijvingslasten van de genoemde investering. Het saldo van de reserve is eind 2019 € 14,6 mln.

bedragen x € 1.000

Voorzieningen

Begin

Uitkomst 2019

Begroting 2019

Saldo

Mutaties

Eindsaldo

Mutaties

Eindsaldo

Afwijking

Voorziening Gegarandeerde geldleningen

71

0

71

0

71

0

Voorziening afwikkeling woningbeheer

300

0

300

0

300

0

Voorziening deelneming Haagse Hitte

2.418

0

2.418

0

2.418

0

Voorziening Sirtema van Grovestin

17

0

17

0

17

0

Voorziening non-actieven

104

69

173

0

104

69

Voorziening Vonkenregen Scheveningen

0

934

934

0

0

934

Voorziening svg-fonds

99

1

100

4

103

-3

Totaal

3.009

1.004

4.013

4

3.013

1.000

Voorziening afhandeling vonkenregen
De voorziening is getroffen ten behoeve van de afhandeling van de vonkenregen die afkomstig was van de vreugdevuren in Scheveningen tijdens de jaarwisseling op 1 januari 2019.

bedragen x € 1.000

Investeringen MIP

Uitkomst 2019

Begroting 2019

Totaal

Derden/
Voorz.

Gem.
aandeel

Totaal

Derden/
Voorz.

Gem.
aandeel

Economisch nut:

Erfpacht

64.713

0

64.713

15.000

15.000

Totaal

64.713

0

64.713

15.000

0

15.000

Investeringen MIP Erfpacht
Omdat vooraf moeilijk is in te schatten in welk jaar de akte wordt gepasseerd (formele moment van gronduitgifte) kunnen activeringen ten opzichte van de begroting afwijken. In 2019 is meer uitgegeven dan begroot en komt door een aantal grote uitgiften (Noordboulevard: € 13,8 mln., Wijnhavenkwartier: € 11,6 mln., zelfbouwkavels Schapenatjesduin/Deelplan20: € 17,0 mln. en uitgiften vanuit de deelnemingen: € 12,9 mln.).

Belangrijke balansposten
Op dit programma verantwoorden we de volgende belangrijke balansposten:

  • Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen (€ 101 mln.) en overige verbonden partijen (€ 3 mln.);
  • Verstrekte langlopende leningen aan overige verbonden partijen (€ 101 mln.) en overige derden (€ 32 mln.);
  • Overige uitzettingen met een looptijd langer dan een 1 jaar (belegging Fonds Uiver en Meewind (€ 121 mln.);
  • Belastingdebiteuren: € 8,0 mln. (voornamelijk debiteuren onroerendezaakbelasting);
  • Erfpachtdebiteuren € 5,1 mln. en vooruit ontvangen erfpachtcanons € 24,6 mln.;
  • Overige uitzettingen en overlopende activa (Collateral en belegging obligaties nog te ontvangen rente € 185 mln.);
  • Vorderingen op publiekrechtelijke lichamen € 127,5 mln. (aangifte bedrijfsmatige btw, Btw compensatiefonds dividendbelasting);
  • Langlopende schulden (€ 1.432 mln.).